ในบทความก่อนหน้านี้ เราได้พูดถึงหัวข้อ “แท่งเทียนญี่ปุ่น” ไปแล้ว บทความนี้เราจะมาว่ากันต่อถึงรูปแบบ (Patterns) ต่าง ๆ ที่แท่งเทียนเหล่านี้สามารถก่อตัวได้ แน่นอนว่าเราไม่สามารถพูดถึงทุกรูปแบบได้ในบทความเดียว จึงขอแนะนำเฉพาะรูปแบบที่สำคัญและมักพบได้บ่อยที่สุด
Bullish Japanese candlestick patterns
รูปแบบแท่งเทียนญี่ปุ่นขาขึ้น คือรูปแบบที่ส่งสัญญาณว่าราคามีแนวโน้มจะปรับตัวสูงขึ้น ส่วนใหญ่จะเป็นรูปแบบกลับทิศ (Reversal) และมักจะให้ความแม่นยำสูงเมื่อเกิดบริเวณ
ระดับแนวรับและแนวต้าน หากรูปแบบเกิดขึ้นในจุดที่ไม่มีแนวรับหรือแนวต้าน (“กลางอากาศ”) ก็ควรหลีกเลี่ยงการเทรดตามรูปแบบนั้น
Abandoned baby - bullish model (abandoned baby)
Abandoned Baby คือรูปแบบแท่งเทียน 3 แท่ง แท่งแรกชี้ให้เห็นถึงการเคลื่อนตัวตามเทรนด์ก่อนหน้า แท่งที่สองเป็นแท่งโดจิ (Doji) สื่อถึงความไม่แน่นอน และแท่งที่สามเป็นแท่งขาขึ้น (Bullish) ซึ่งแท่งสุดท้ายนี้จะกลืนแท่งแรกสองแท่งไป พร้อมยืนยันการกลับตัวขึ้น ควรเปิดออเดอร์ซื้อหลังแท่งที่สาม (Bullish) ปิด
Morning doji star
Morning Doji Star เป็นรูปแบบแท่งเทียน 3 แท่งเช่นกัน โดยแท่งแรกเป็นเทียนที่บ่งบอกเทรนด์ขาลงแรง แท่งที่สองเป็นโดจิ (ดาว) และแท่งที่สามเป็นแท่งกลับทิศ (ขาขึ้น) แต่ขนาดเล็กกว่าแท่งแรกที่เป็นขาลง เพื่อยืนยันการกลับทิศ เราอาจลากเส้นบนจุดสูงสุดของแท่งแรก แล้วเมื่อราคาทะลุผ่านจุดนั้น จึงพิจารณาเปิดคำสั่งซื้อ
Three inside up
Three inside up เป็นรูปแบบกลับทิศของแท่งเทียนญี่ปุ่น โดยแท่งที่สองและสามช่วยกันกลืนแท่งแรกซึ่งเป็นขาลง เมื่อแท่งที่สามปิด ก็สามารถเปิดคำสั่งซื้อได้ทันที
Three outside up
Three outside up เป็นรูปแบบที่คล้ายกับ “absorption” (การกลืน) แท่งแรกเป็นขาลง จากนั้นแท่งที่สองเป็นขาขึ้น (outside bar) ที่กลืนแท่งแรกทั้งหมด และจบด้วยแท่งที่สามซึ่งเป็นขาขึ้นอีกแท่งเพื่อยืนยันการกลับทิศ เมื่อรูปแบบสมบูรณ์แล้วจึงค่อยเปิดออเดอร์ซื้อ
Three white soldiers
Three white soldiers คือแท่งเทียนขาขึ้นต่อเนื่อง 3 แท่ง มีความยาวใกล้เคียงกันและไม่มีใส้เทียนด้านบนมากจนเกินไป รูปแบบนี้มักบ่งบอกการสานต่อของแนวโน้มขาขึ้น (Trend continuation) จึงอาจเกิดขึ้นได้แม้ไม่มีแนวรับหรือแนวต้าน หากเกิดที่จุดกลับตัว ราคามักจะพุ่งสูงขึ้นมากเพราะสะท้อนถึงความได้เปรียบของแรงซื้ออย่างมาก เปิดออเดอร์ซื้อหลังแท่งที่สามปิด
Breakaway candle
Breakout candle เป็นรูปแบบ 5 แท่งเทียน แท่งแรกถึงแท่งที่สี่เป็นขาลง แต่ใกล้แท่งที่สี่ ราคาดูชะลอตัว (เพราะแรงขายเจอแนวรับแข็งแกร่ง) แท่งที่ห้าเป็นแท่งขาขึ้นที่ตัวใหญ่ กลืนแท่งสุดท้าย 3 แท่ง และปิดที่หรือเหนือกึ่งกลางของแท่งแรก เปิดคำสั่งซื้อทันทีหลังแท่งที่ห้าปิด
Doji star
Doji Star คือโดจิที่เกิดหลังจากเกิดแนวโน้มขาลง อย่างไรก็ตามต้องระมัดระวัง เพราะโดจิไม่ได้เป็นแท่งกลับทิศเสมอไป อาจเป็นเพียงแท่งลังเลของตลาด (ไม่รู้จะขึ้นหรือลง) หากเกิดบริเวณแนวรับที่แข็งแกร่งแล้วมีแท่งยืนยันกลับทิศค่อยพิจารณาเข้าออเดอร์ขาขึ้น
Dragonfly doji
Dragonfly Doji อาจเกิดได้ทั้งจุดต่ำสุดของเทรนด์หรือขณะพักตัว (Pullback) หากมีแนวรับแข็งแกร่งสนับสนุน รูปแบบนี้สื่อว่าแรงซื้อสามารถดันราคาขึ้นได้ชัดเจน หลังแท่ง “dragonfly” ปิด จึงพิจารณาเปิดออเดอร์ซื้อ
Engulfing
Engulfing หรือ Bullish Engulfing เป็นรูปแบบที่แท่งเทียนขาขึ้นแท่งที่สอง กลืนแท่งแรกที่เป็นขาลงทั้งหมด มักมีนัยสำคัญเมื่อเกิดบนแนวรับ และสามารถเกิดได้ทั้งตอนกลับตัวหรืออยู่ในเทรนด์ขาขึ้นเดิม เปิดออเดอร์ซื้อทันทีหลังแท่งกลืนปิด
Three stars in the south
Three stars in the south คือแท่งเทียนขาลงต่อกัน 3 แท่ง โดยแท่งแรกยาวที่สุด แท่งที่สองสั้นลงกว่าเดิม และแท่งที่สามสั้นที่สุด สะท้อนว่าผู้ขายเริ่มหมดแรง ไม่สามารถดันราคาให้ลงไปต่อได้ เตรียมพิจารณาเปิดขาขึ้น
Hammer
Hammer เป็นแท่งเทียนที่มีตัวเทียนเล็ก (ขาลงหรือขาขึ้นก็ได้) และใส้เทียนด้านล่างยาวอย่างน้อย 2 เท่าของตัวเทียน แสดงว่าในระหว่างการก่อตัวของแท่ง ราคาโดนแรงขายดันลงไปแต่แรงซื้อดึงกลับได้ ถ้าหากมีแนวรับร่วมด้วยจะยิ่งมีความน่าเชื่อถือ จะเข้าออเดอร์ทันทีหรือรอแท่งคอนเฟิร์มก็ได้
Ladder bottom
Ladder bottom เป็นรูปแบบ 5 แท่งเทียน แท่งแรกถึงแท่งที่สามแสดงให้เห็นว่าราคากำลังลงเรื่อยๆ แท่งที่สี่เป็นแท่งขาลงที่มีใส้เทียนบนยาวและตัวเทียนเล็ก แท่งที่ห้าคือแท่งกลับทิศ (ขาขึ้น) ที่ควรมีขนาดใหญ่กว่าแท่งสี่ และถ้าเป็นไปได้ให้ปิดเหนือใส้เทียนของแท่งสี่
Morning star
Morning star มีลักษณะคล้าย “morning doji star” แต่แท่งที่สองจะไม่ใช่โดจิ อาจเป็นแท่งขาลงที่ตัวเล็กกว่าปกติ และอยู่ห่างจากจุดต่ำสุดของแท่งแรกเพื่อสื่อถึงการพักตัว หากมีระดับแนวรับหรือแท่งถัดไปเป็นขาขึ้น จะช่วยยืนยันการกลับทิศได้
Piercing line
Piercing candle เป็นรูปแบบสองแท่ง แท่งแรกเป็นขาลง ส่วนแท่งที่สองเป็นขาขึ้นซึ่งปิดเหนือจุดกึ่งกลางของแท่งแรก รูปแบบอาจไม่ได้กลับตัวทันที จึงควรรอแท่งยืนยันที่ปิดสูงกว่าจุดสูงสุดของแท่งแรกเพื่อเปิดออเดอร์ซื้อ
Three stars
Three stars คือโดจิ 3 แท่งที่เกิดติดกันบริเวณจุดต่ำสุดของขาลง และอยู่ในระดับเดียวกัน สื่อถึงแนวรับที่แข็งแกร่งที่ราคาทะลุไม่ได้ ควรเข้าออเดอร์เมื่อเกิดแท่งขาขึ้นยืนยันหลังโดจิแท่งที่สาม
Belt hold
Belt grab (หรือ Belt hold) เป็นรูปแบบกลับทิศ โดยแท่งแรกเป็นเทียนขาลงเต็มตัว แท่งที่สองอาจเป็นโดจิหรือเทียนสีแดงขนาดเล็ก แท่งที่สามเป็นแท่งขาขึ้นขนาดใหญ่ ปิดสูงกว่าแท่งแรกและไม่มีใส้เทียนหรือมีก็เล็กมาก ถือเป็นสัญญาณขาขึ้นแรง เปิดออเดอร์ซื้อหลังแท่งสุดท้ายปิด
Gravestone doji
Gravestone doji เป็นรูปแบบที่อาจเกิดบริเวณจุดต่ำสุดของเทรนด์หรือช่วงพักตัวขาลง จุดเด่นคือโดจิที่มีใส้เทียนยาวขึ้นด้านบน (แต่ในที่นี้เป็นสัญญาณกลับทิศขาขึ้นเพราะอยู่ในเทรนด์ลง) โดยทางซ้ายเป็นเทียนลง ทางขวาเป็นเทียนขึ้น เข้าออเดอร์ซื้อหลังเห็นแท่งขาขึ้นยืนยัน
Inverted hammer
Inverted hammer เป็นรูปแบบกลับทิศ 3 แท่ง แท่งแรกเป็นแท่งขาลง แท่งที่สองเป็น inverted hammer (ตัวเทียนเล็ก ใส้เทียนบนยาว ไม่มีใส้เทียนล่าง) แท่งที่สามเป็นแท่งกลับทิศ (ขาขึ้น) ควรใช้แนวรับหรือ
ระดับฟีโบนักชี มายืนยันร่วมด้วย เปิดออเดอร์ซื้อหลังแท่งขาขึ้น
Tweezers bottom
Tweezers bottom เป็นรูปแบบแท่งเทียน 2 แท่ง ลักษณะคล้าย inverted hammer โดยแท่งแรกเป็นขาลง และแท่งที่สองเป็นแท่งขาขึ้น ที่ตัวเทียนยาวเท่ากับใส้เทียนด้านบน ควรรอเบรกจุดสูงสุดของแท่งแรกเพื่อยืนยันการกลับตัว แล้วเปิดออเดอร์ซื้อ
Bearish candlestick patterns
รูปแบบแท่งเทียนญี่ปุ่นขาลง คือรูปแบบที่บ่งชี้ว่าราคามีแนวโน้มจะปรับลง หลังจากรูปแบบปรากฏ สามารถใช้
แนวต้าน หรือ
ระดับฟีโบนักชี เพื่อยืนยัน หรือใช้อินดิเคเตอร์ช่วยคาดการณ์จุดกลับตัวอีกชั้น
Abandoned baby - bearish model (abandoned baby)
Abandoned baby (ขาลง) เป็นภาพสะท้อนกลับของ Abandoned baby ขาขึ้น แท่งแรกเป็นขาขึ้น แท่งที่สองเป็นโดจิเล็กๆ แท่งที่สามเป็นแท่งกลับทิศ (ขาลง) มักเกิดบริเวณแนวต้านแข็งแกร่ง เปิดออเดอร์ขายหลังแท่งที่สามปิด
Dark cloud cover
Dark Veil (หรือใน
Price Action – Bearish CPR) เป็นรูปแบบที่แท่งเทียนขาลงแท่งที่สองสามารถเบรกจุดสูงสุดของแท่งแรกขึ้นไปได้ แต่ปิดต่ำกว่าราคาเปิดของแท่งแรกอย่างมาก บ่งบอกถึงแรงขายและการกลับทิศเป็นขาลง เปิดคำสั่งขายได้ทันทีหลังรูปแบบก่อตัวสมบูรณ์
Evening doji star
Evening Doji Star เป็นรูปแบบแท่งเทียน 3 แท่งที่มักเจอปลายแนวโน้มขาขึ้น แท่งแรกเป็นขาขึ้นที่แข็งแกร่ง แท่งที่สองเป็นโดจิ (ดาว) และแท่งที่สามเป็นแท่งลงที่ยืนยันการกลับทิศ เปิดออเดอร์ขายได้ทันทีหลังแท่งที่สามปิด
Evening star
Evening star ลักษณะเหมือน Evening doji star แต่แท่งที่สองไม่ใช่โดจิ อาจเป็นแท่งเล็กที่มีใส้เทียนบนเกิดขึ้น แสดงถึงการชะลอตัวก่อนกลับทิศ หลังรูปแบบเกิดที่จุดสูงสุดของแนวโน้มขาขึ้น ให้พิจารณาเปิดออเดอร์ขาย
Three inside down
Three inside down เป็นรูปแบบกลับทิศ 3 แท่ง แท่งกลางมักอยู่ในกรอบแท่งแรก (inside bar) และแท่งที่สามจะเบรกลงจากกรอบนั้น จึงเปิดคำสั่งขายได้ทันทีหลังแท่งที่สามปิด
Three outside down
Three outside down คือรูปแบบกลับทิศที่แท่งเทียนขาลง (แท่งที่สอง) กลืนแท่งเทียนขาขึ้น (แท่งแรก) ทั้งหมด จากนั้นแท่งที่สามจะลงต่อเพื่อยืนยันการกลับทิศ หากพบรูปแบบนี้บริเวณจุดสูงสุดของการขึ้น ให้เปิดออเดอร์ขายหลังแท่งที่สามปิด
Advance block
Advance block หรือ “การรุกคืบที่ถอยกลับ” ประกอบด้วยแท่งขาขึ้น 3 แท่ง แต่แท่งสุดท้ายมีใส้เทียนบนยาว และแท่งถัดไปกลายเป็นแท่งกลับทิศ (หากสร้างรูปแบบ Bearish CPR ได้จะยิ่งแข็งแกร่ง) เปิดออเดอร์ขายเมื่อแท่งกลับทิศปิด
Breakaway candlestick
Breakaway candlestick รูปแบบ 5 แท่ง โดย 4 แท่งแรกเป็นขาขึ้น และแท่งที่ห้าเป็นขาลงที่กลืนแท่ง 3 แท่งก่อนหน้าได้ทั้งหมด เป็นสัญญาณให้เปิดสถานะขาย
Deliberation
Deliberation เป็นได้ทั้งรูปแบบกลับทิศหรือสานต่อเทรนด์ จุดสังเกตคือแท่งที่สองส่วนใหญ่จะอยู่ในกรอบของแท่งแรก และแท่งที่สามมักเป็นโดจิหรือแท่งเล็ก จากนั้นแท่งที่สี่เป็นแท่งกลับทิศ (ขาลง) จึงเปิดออเดอร์ขายหลังแท่งที่สี่ปิด
Downside tasuki gap
Downside tasuki gap เป็นรูปแบบแท่งเทียน 3 แท่ง โดยแท่งแรกและสองเป็นขาลง และมีช่องว่าง (gap) กันอยู่ แท่งที่สามเป็นขาขึ้น แต่เปิดมากลางแท่งที่สอง แล้วไม่สามารถปิดกลบ gap ได้ จึงเป็นสัญญาณขาลงต่อ เปิดออเดอร์ขายหลังแท่งที่สามปิด
Dragonfly doji
Dragonfly doji ในบริบทขาลงนั้น เป็นสัญญาณกลับทิศได้หากมีโดจิที่ใส้เทียนยื่นขึ้นไปต้านเทรนด์ขาขึ้น หากเห็นแท่งขาลงยืนยันตามหลัง จึงพิจารณาเปิดขาย
Engulfing
Absorption (Engulfing) ในที่นี้เป็นรูปแบบขาลง แท่งแรกเป็นขาขึ้นและอยู่ภายในแท่งที่สองซึ่งเป็นขาลงทั้งหมด (เปิดสูงกว่าไฮของแท่งแรกและปิดต่ำกว่าโลว์ของแท่งแรก) เป็นสัญญาณแรงว่าราคาอาจปรับตัวลงต่อ เปิดขายเมื่อแท่งที่สองปิด
Meeting lines
Meeting lines เป็นรูปแบบแท่งเทียนที่แท่งแรกเป็นขาขึ้น และแท่งที่สองเปิดสูงกว่าจุดสูงสุดของแท่งแรก แต่กลับปิดลงมาบรรจบไล่เลี่ยกับจุดสูงสุดของแท่งแรก สื่อถึงแรงขายที่รุนแรง เปิดออเดอร์ขายหลังแท่งที่สองปิด
Three stars
Three stars คือโดจิ 3 แท่งที่ปรากฏบริเวณจุดสูงสุดของเทรนด์ และอยู่ในแนวระดับเดียวกัน เป็นสัญญาณว่าราคามีแนวโน้มจะปรับตัวลง แต่ควรรอแท่งขาลงยืนยันหลังโดจิแท่งที่สามก่อนจึงค่อยเปิดขาย
Gravestone doji
Gravestone doji เป็นลักษณะเดียวกับ Pin bar ที่เกิดใกล้แนวต้านแข็งแกร่ง หลังจากราคาพุ่งขึ้นมามาก ตัวเทียนไม่มีลำตัวหรือมีน้อยมาก ไม่มีใส้เทียนล่างหรือแทบไม่มี แต่มีใส้เทียนบนยาว ยิ่งยาวยิ่งกลับทิศแรง เปิดออเดอร์ขายหลังแท่ง pin bar ปรากฏ หรือรอแท่งยืนยันก็ได้
Hanging man
Hanging man เป็นแท่งเทียนตัวเล็กที่มีใส้เทียนด้านล่างยาว เกิดบนยอดของแนวโน้มขาขึ้น สีของเทียนไม่สำคัญนัก แต่ควรมีแท่งยืนยันขาลงตามมาจึงจะเปิดขาย
Belt hold
Belt grab (หรือ Belt hold) คือรูปแบบแท่งเทียนขาลงที่กลืนแท่งขาขึ้นก่อนหน้าถึง 3 แท่ง อาจเกิดได้ทั้งบนยอดของแนวโน้มขาขึ้นหรือระหว่างการพักตัว เปิดออเดอร์ขายทันทีที่แท่งกลืนปรากฏ
Harami
Harami คือรูปแบบที่แท่งสองปิดราวๆ กลางตัวแท่งแรก และจุดสูงสุดใกล้เคียงกัน บ่งบอกภาวะลังเลของตลาดและอาจกลับตัวได้ ควรรอเบรกโลว์ของแท่งแรกเพื่อยืนยันก่อนเปิดขาย
Shooting star
Shooting star เป็น Pin bar ที่เกิดบนจุดสูงสุดของเทรนด์หรือจุดสูงสุดย่อย แท่งมีใส้เทียนบนยาวกว่าตัวเทียนอย่างน้อย 3 เท่า สีของเทียนไม่สำคัญ แต่ต้องมีแนวต้านที่แข็งแรงอยู่ เปิดขายทันทีที่เกิด Pin bar หรือรอแท่งยืนยันก่อนได้
Harami cross
Harami cross คือรูปแบบที่มีแท่งเทียนเต็มตัว (มักเป็นขาขึ้น) ตามด้วยโดจิหลายแท่ง (สื่อถึงความลังเล) เกิดบริเวณจุดสูงสุด ควรรอการยืนยันกลับตัวก่อนเปิดขาย
Tweezers top
Tweezers top คือรูปแบบ 2 แท่ง แท่งแรกเป็นขาขึ้นเต็มตัว ส่วนแท่งที่สองเป็นขาลงขนาดเล็ก และมีใส้เทียนยาวด้านล่าง รูปแบบนี้เป็นสัญญาณกลับตัวขาลง แต่ควรรอราคาทะลุจุดต่ำสุดของแท่งแรกก่อนเพื่อยืนยัน แล้วจึงเปิดขาย
Japanese candlestick patterns: summary
รูปแบบแท่งเทียนไม่ใช่กลยุทธ์เทรดที่แม่นยำ 100% จำเป็นต้องใช้อย่างมีหลักการ เช่น ดูแนวรับและแนวต้าน, Oscillators, ระดับฟีโบนักชี, เส้นเทรนด์ ฯลฯ เพื่อกรองสัญญาณให้มีคุณภาพ หากดูกราฟเปล่าแล้วเปิดออเดอร์ตามรูปแบบแท่งเทียนทันที อาจมีโอกาสชนะได้ แต่ผลลัพธ์อาจไม่ดีเท่าที่ควร
เนื่องจากมีรูปแบบจำนวนมาก ควรเริ่มเรียนรู้ทีละน้อย เลือก 3-4 รูปแบบที่เข้าใจง่ายและพบบ่อย ลองฝึกค้นหารูปแบบในกราฟจริงและเปิดออเดอร์ตาม เมื่อมั่นใจแล้วค่อยขยายไปเรียนรู้รูปแบบอื่นเพื่อเสริมประสบการณ์
บทวิจารณ์และความคิดเห็น